Koncepcja funkcjonowania i rozwoju
Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej nr 1
w Gorzowie Wielkopolskim
Wizja
„....Wizja połączona z działaniem pozwala zmienić świat..." Barker
Pracujemy w czasach intensywnych przekształceń systemu edukacji. Według założeń reforma ma prowadzić do większej elastyczności systemu, bardziej podmiotowego traktowania ucznia, wyrównywania szans edukacyjnych uczniów.
Nauczanie ma w większym stopniu wychodzić naprzeciw potrzebom dzieci i uwzględniać ich indywidualne możliwości.
Dla Poradni oznacza to :
Stałe poszerzanie zakresu świadczonych usług w zakresie diagnozy psychologicznej, pedagogicznej, logopedycznej oraz pracy postdiagnostycznej, profilaktycznej, terapeutycznej i szkoleniowej.
Proponowanie wysoko specjalistycznych form diagnozy i terapii; głębokiej dysleksji, integracji sensomotorycznej i rewalidacji niepełnosprawnych.
Dostosowywanie metod, form pracy do zmieniających się warunków, przepisów oświatowych oraz potrzeb i oczekiwań klientów.
Podnoszenie jakości, poziomu świadczonych usług.
Systematyczne doskonalenie zawodowe pracowników.
Czerpanie satysfakcji i zadowolenia pracowników poradni z możliwości udzielania pomocy osobom, instytucjom tego potrzebującym.
Budowanie klimatu poradni sprzyjające pracy zespołowej, wzajemnej pomocy i udzielaniu pomocy innym oraz wspieraniu się pracowników.
Misja
Jesteśmy Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, która już od 1995 roku wspiera swą pomocą mieszkańców gminy Bogdaniec, Deszczno, Kłodawa, Lubiszyn i Santok. Zatrudniamy kompetentnych psychologów, pedagogów i innych specjalistów wszechstronnie przygotowanych do pomocy psychologicznej i pedagogicznej. Naszą misją jest wspieranie uczniów w procesie edukacji, to znaczy zapobieganie, redukowanie, minimalizowanie trudności, na jakie może napotkać młody człowiek w procesie uczenia się oraz funkcjonowania emocjonalnego, społecznego. Istniejemy przede wszystkim dla dzieci i ich dobro mamy zawsze na względzie, klientami naszymi są też rodzice i nauczyciele - osoby mające wpływ i bezpośrednio zainteresowane efektami nauczania i wychowania.
Oferujemy naszym klientom umiejętność zdiagnozowania problemu, wyciągnięcia przemyślanych wniosków z diagnozy i możliwość skorzystania z odpowiedniej porady lub terapii.
Uważamy, że właśnie pomocy w rozwiązaniu problemów w nauczaniu lub wychowaniu, najbardziej oczekują od nas nasi klienci.
Społecznie odczuwalnym efektem naszej pracy powinna być poprawa szeroko rozumianego stanu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
I. Charakterystyka Placówki.
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Nr 1 w Gorzowie Wlkp. została powołana 1.01.1995 r. przez Kuratora Oświaty w Gorzowie Wlkp.
Organem prowadzącym Poradnię Psychologiczno - Pedagogiczną nr 1 w Gorzowie Wlkp. jest Starostwo Powiatu Gorzowskiego a nadzór pedagogiczny nad placówką sprawuje Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wlkp. Poradnia obejmuje opieką dzieci zamieszkałe na terenie oddziaływania poradni od momentu urodzenia do podjęcia obowiązku szkolnego, uczniów szkół znajdujących się na wyznaczonym terenie, ich rodziców i nauczycieli.
Na dzień 27.06.2013r. faktyczny stan zatrudnienia w poradni wynosi 8,75 etatów merytorycznych, 2,0 etaty administracyjno – obsługowe, 0,20 etatu lekarskiego, który został zastąpiony umową cywilno-prawną. Struktura kadry pedagogicznej przedstawia się następująco; 3 psychologów (2,5 etatu), 2 logopedów i 5 pedagogów (4,25 etatu), w tym: 1 pedagog - rehabilitant. Wszyscy pracownicy merytoryczni posiadają ukończone studia podyplomowe oraz odpowiednie kwalifikacje do pracy w poradni. Poradnia dysponuje 8 nauczycielami dyplomowanymi, 1 mianowanym, 1 nauczycielem kontraktowym. Największą grupę stanowią pracownicy o stażu w przedziale 20 - 30 lat pracy.
Placówka ma lokalizację w gmachu Starostwa Powiatowego przy ulicy J. Pankiewicza 5 - 7 w Gorzowie Wlkp. Aktualnie, poradnia zajmuje powierzchnię 340,3 m². Jest placówką dostępną nawet dla osób z niepełnosprawnością ruchową, bowiem usunięte zostały wszelkie bariery architektoniczne dla dzieci. Godziny pracy poradni zsynchronizowane są z czasem pracy Starostwa Powiatowego. Placówka posiada programy edukacyjne, niezbędne testy i pomoce badawcze.
II. Teren działania placówki.
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 1 w Gorzowie Wlkp. od dnia 1.01.1999 r., to jest od czasu dokonanych zmian administracyjnych jest placówką powiatu ziemskiego. Teren działania poradni obejmuje 5 gmin wiejskich tj. Bogdaniec, Deszczno, Kłodawa, Lubiszyn i Santok. Siedzibą poradni jest miasto Gorzów Wlkp., które nie wchodzi w skład powiatu gorzowskiego. Placówka położona jest centralnie wobec podlegających jej gmin, co ilustruje powyższa mapka.
Układ komunikacyjny dróg powiatowych zapewnia niezbędne połączenia pomiędzy miastem, a siedzibami gmin. Najbliżej położona jest gmina Kłodawa, która jest
oddalona od Gorzowa 7 kilometrów. Najdalej położona jest gmina Lubiszyn. Odległość wynosi 21 kilometrów. Poszczególne gminy różnią się pod względem demograficznym, ekonomicznym i kulturowym. Największa obszarowo jest gmina Kłodawa, najmniejsza gmina Bogdaniec.
Istotnym czynnikiem decydującym o strukturze organizacyjnej oświaty, a tym samym rzutującym na funkcjonowaniu poradni jest systematycznie zmniejszająca się z roku na rok ilość dzieci.
W każdej gminie jest przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum. Poradnia sprawuje opiekę nad: 8 przedszkolami, 12 szkołami podstawowymi i 8 zespołami szkół. W obrębie działania Poradni znajduje się Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Lipkach Wielkich realizujący program szkoły podstawowej, gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim oraz szkoła przysposabiająca do pracy dla młodzieży upośledzonej w stopniu umiarkowanym i znacznym.
III. Cele główne poradni.
Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna nr 1 w Gorzowie Wlkp. ma ściśle określone cele ogólne oraz wykaz zadań służących ich realizacji. Stopień oraz poziom realizowanych przedsięwzięć jest corocznie poddawany ocenie.
IV. Statutowe zadania Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
nr 1.
Poradnia, jak wszystkie placówki tego typu realizuje swoje zadania statutowe poprzez prowadzenie działalności diagnostycznej, terapeutycznej, wspomagającej i profilaktycznej.
Pracownicy poradni obejmują opieką i pomocą przede wszystkim dzieci i młodzież z terenu gmin. Świadczą również pomoc rodzicom, nauczycielom i wychowawcom, oddziałując jednocześnie na dwa najważniejsze środowiska wychowawcze: rodzinę i szkołę.
Działalność poradni aktualnie oparta jest na pracy w 3 działach: poradnictwo dydaktyczne, wychowawcze i zawodowe oraz poradnictwo dla dzieci z wadą mowy. Ze względu na interdyscyplinarne podejście do problemu często dokonany podział ma charakter formalny i porządkujący. Praca nauczycieli w dużej mierze ma charakter zespołowy.
1. Działalność diagnostyczna.
Jednym z podstawowych zadań poradni jest dokonywanie diagnozowania dzieci i młodzieży.
Wzrasta zapotrzebowanie środowisk wiejskich na nowego rodzaju usługę, realizowaną na terenie przedszkoli i szkół, poza murami poradni. W celu udzielenia pomocy i stworzenia korzystnych warunków dla dziecka rozpoczynającego edukację szkolną, pracownicy poradni prowadzą badania przesiewowe na terenie przedszkoli i oddziałach przedszkolnych na terenie szkół podstawowych. W założeniach, diagnoza logopedyczno - pedagogiczna powinna być realizowana jeszcze we wcześniejszych etapach życia dziecka. Wspomaganie wczesnego rozwoju dziecka jest aktualnie potrzebą chwili, szczególnie w obliczu rozpadu systemu wczesnej opieki nad dzieckiem. Dotyczy to szczególnie dzieci niepełnosprawnych. Poradnia podjęła intensywne działania nawiązania kontaktu z pracownikami podstawowej opieki medycznej i pomocy społecznej w celu objęcia wczesnym wspomaganiem jak największej grupy małych dzieci.
Jak wynika z prowadzonej analizy przyjęć najliczniejszą grupę stanowią uczniowie szkół podstawowych. Wiąże się to z ujawnianymi w tym okresie życia trudnościami adaptacyjnymi, brakiem dojrzałości szkolnej, problemami związanymi z nauką, okresem dojrzewania oraz koniecznością dokonania wyboru dalszego kształcenia. Największa ilość diagnoz logopedycznych dotyczy okresu przedszkolnego i wczesnoszkolnego. Nowym zadaniem jest udzielanie pomocy rodzicom w podjęciu decyzji o momencie podjęcia obowiązku szkolnego przez dziecko.
W rejonie działania naszej poradni coraz większym problemem staje się sięganie przez młodzież po różnego rodzaju środki odurzające. Palącą potrzebą staje się kolejna kontrolna diagnoza skali kontaktu młodzieży gimnazjalnej z alkoholem, papierosami, narkotykami i sterydami. Pozwoli to na celniejsze dostosowanie oddziaływań poradni i szkół na młodzież prezentującą zachowania ryzykowne oraz na ocenę skuteczności realizowanej profilaktyki.
Od kilku lat obserwuje się systematyczny wzrost świadomości rodziców i ich wiedzy na temat możliwości korzystania z usług poradni. W tym celu prowadzimy działalność promocyjną placówki poprzez kontakt z ośrodkami zdrowia i prezentację poradni podczas spotkań z rodzicami na terenie podległych szkół i przedszkoli.
2. Działalność orzecznicza i opiniodawcza.
Działalność orzecznicza i opiniodawcza poradni zaliczana jest do pośredniej formy pomocy. Badania diagnostyczne w poradni kończą się określoną formą pomocy. Może to być porada z ustaleniem kierunków pracy, może to być opinia z określonymi zaleceniami albo zakwalifikowanie dziecka do form pomocy bezpośredniej. Aby pomoc dziecku była wielokierunkowa i obejmowała środowisko szkolne i rodzinne, a opierała się na pracy bezpośredniej, w opiniach zawiera się odpowiednie zalecenia. W ramach zaleceń proponuje się różnorodne formy pracy: terapię logopedyczną, zajęcia korekcyjno - kompensacyjne (reedukację), zajęcia wyrównawcze, zajęcia aktywizujące wybór zawodu, trening ortograficzny, terapię indywidualną, trening twórczego myślenia, elementy terapii rodzin, socjoterapię czy terapię dzieci z ryzyka uzależnień.
Systematyczne podnoszenie jakości i czytelności formułowanych opinii i orzeczeń staje się istotnym zadaniem poradni. Zmiana formuły pisania opinii i systematyczna praca nad ich jakością, to istotna sprawa dla pracowników poradni.
3. Działalność postdiagnostyczna.
Bezpośrednia praca z dziećmi i młodzieżą stanowi największy obszar działalności poradni. W zależności od rodzaju zaburzenia i jego uwarunkowań, terapia realizowana jest w formie indywidualnej lub grupowej. Bezpośrednimi formami pomocy są wszystkie zajęcia z dzieckiem. Sukcesywnie wzrasta liczba i różnorodność form pomocy indywidualnej i grupowej poprzez poszerzanie zakresu pracy terapeutycznej, profilaktycznej i doradczej poradni. Trwa praca nad doskonaleniem kontaktu z dzieckiem i jego rodzicem.
Dotychczas, w obszarze działań poradni realizowane są elementy systemowej terapii rodzinnej. W planach - przewiduje się realizację pełnego modelu terapeutycznego dla całej rodziny.
Szczególną opieką objęte są dzieci i młodzież cechująca się wybitnymi zdolnościami ogólnymi i kierunkowymi. Roztoczenie szerszej opieki nad tą grupą jest zadaniem istotnym ze względu na relatywnie małą jej liczebność i konieczność stałego stymulowania wysokiego rozwoju dzieci i młodzieży.
Ważnym jest wychodzenie naprzeciw zapotrzebowaniu środowiska szkolnego i rodzinnego poprzez aktualizację oferty form pracy grupowej dla dzieci i młodzieży. Oferta ta z założenia ma na tyle wzbogacić indywidualne zasoby młodego człowieka, by mógł on radzić sobie w sytuacjach trudnych i nie prezentować zachowań ryzykownych. Formy pomocy psychologiczno - pedagogicznej są dostosowane do potrzeb.
W nowym systemie edukacji zadaniem poradni psychologiczno - pedagogicznej jest przede wszystkim wspieranie szkół wszystkich typów w realizacji zadań orientacji zawodowej poprzez udzielanie porady zawodowej na podstawie pomiaru zdolności i zainteresowań młodzieży. Z uwagi na duży problem bezrobocia w powiecie gorzowskim, istotne znaczenie ma planowanie edukacyjnej i zawodowej drogi uczniów. Pracownicy poradni są przygotowani do realizacji zajęć zawodoznawczych w formie pogadanek i warsztatów kształtujących aktywność młodzieży. Istnieje pilna potrzeba poszerzenia ofert i objęcia różnymi zajęciami całej młodzieży na każdym poziomie gimnazjalnym. Z ankiet ewaluacyjnych przeprowadzonych wśród młodzieży wynika, że należy wzbogacić ofertę o dłuższe zajęcia dotyczące samopoznania.
4. Formy pomocy udzielanej rodzicom, nauczycielom i wychowawcom.
Pracownicy poradni udzielają pomocy rodzicom, nauczycielom i wychowawcom poprzez takie formy pracy, jak: treningi, warsztaty, prelekcje, wykłady, porady, konsultacje, terapię, udział w radach pedagogicznych, prowadzenie szkoleń oraz interwencje w sytuacjach kryzysowych. Psycholodzy, pedagodzy i logopedzi poradni prowadzą pracę oświatową z rodzicami przyszłych i obecnych uczniów, są konsultantami dla nauczycieli, udzielają indywidualnych porad w sprawie dojrzałości szkolnej oraz prowadzą treningi umiejętności wychowawczych.
Najstarszą formą pracy grupowej realizowanej przez poradnię są warsztaty podnoszące umiejętności wychowawcze pt. "Jak mówić żeby dzieci nas słuchały - jak słuchać, żeby do nas mówiły?”. Popularność i dotychczasowa skuteczność tej formy wskazuje na potrzebę jej realizacji dla szczególnej grupy odbiorców, jaką są rodzice zastępczy oraz rodzice dzieci niepełnosprawnych. Pracownicy poradni zdobywają nowe kwalifikacje do realizacji kolejnych etapów „Szkoły dla Rodziców i Wychowawców” na wyższym poziomie.
Forma pomocy nauczycielom i rodzicom udzielana jest wielokierunkowo poprzez różne formy działalności warsztatowej i nie ogranicza się tylko do pomieszczeń poradni, ale przede wszystkim w ich macierzystym środowisku jakim jest szkoła, przedszkole czy inna jednostka, np. gmina.
V. Współpraca PPP nr 1 z instytucjami.
Poradnia wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu środowiska lokalnego współpracuje z różnymi instytucjami i placówkami samorządu terytorialnego, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, placówkami służby zdrowia, sądem i policją oraz organizacjami pożytku publicznego.
Realizując cele i zadania kontroli zarządczej poradnia nawiązała bliższą współpracy z placówkami służby zdrowia i gminnymi ośrodkami pomocy społecznej w celu objęcia opieką wczesnego wspomagania dzieci z niepełnosprawnością. Ze względu na stopień zagrożenia alkoholizmem rodzin objętych opieką poradni, istotna jest współpraca z gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych i udział w pracach Zespołów Interdyscyplinarnych.
VI. Główne kierunki pracy
Reforma systemu edukacji wprowadziła zmiany, które w znacznym stopniu przekształcają system wspomagania rozwoju dzieci i młodzieży oraz wspierania rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów szkolnych i wychowawczych.
1. Promocja placówki
Nauczyciele widzą konieczność dużej dbałości o kształtowanie pozytywnego wizerunku poradni i podkreślanie na zewnątrz jej osiągnięć w systemie pomocy psychologiczno - pedagogicznej. Kreowanie wizerunku placówki powinno odbywać się w większym stopniu przy pomocy środków masowego przekazu, bądź czynnego uczestnictwa w konferencjach poświęconych pomocy dzieciom i ich rodzinom. W tym celu możliwe będzie również wykorzystanie jubileuszu dwudziestolecia funkcjonowania PPP nr 1 przypadającego na 2015 rok. Większy nacisk położono na upowszechnienie informacji wśród rodziców o formach oferowanej pomocy i w tym celu wykorzystano multimedialną wersję promocyjną placówki poprzez stworzenie i udostępnienie strony internetowej http://ppp1.powiatgorzowski.pl. Stworzone i rozpowszechnione zostały również broszury informacyjne w wersji papierowej, które zostały rozwieszone we wszystkich szkołach i przedszkolach podlegających naszej poradni. Informacje zachęcające do skorzystania z naszej pomocy zostały umieszczone również w Ośrodku Wczesnej Interwencji, Ośrodku Diagnozy i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu, w urzędach gmin i ośrodkach pomocy społecznej.
Poradnia powinna podjąć szersze działania w celu pozyskania większej ilości sojuszników wspierających jej przedsięwzięcia. Skala podejmowanych działań wywołuje również konieczność podejmowania prób, z chwilą polepszenia sytuacji finansowej, pozyskania środków z funduszy Unii Europejskiej.
2. Kadra pedagogiczna i jej rozwój zawodowy
Kadra pedagogiczna poradni gwarantuje coraz wyższy poziom udzielanej pomocy psychologiczno - pedagogicznej. Pracownicy poradni realizują różnorodne zadania w formie zespołowej. Zmieniająca się rzeczywistość sugeruje, iż rozwój ten powinien być związany zarówno z planami placówki, jak i indywidualnymi potrzebami pracowników. Duży nacisk należy położyć na opanowanie nowych form pracy profilaktycznej w środowisku dziecka, doskonalenie technik terapeutycznych, szczególnie wobec wzrastającej liczby dzieci z autyzmem, wspomaganie wczesnego rozwoju dziecka, poznanie aktywnych metod pedagogizacji rodziców oraz nabycie umiejętności rozwiązywania konfliktów i prowadzenia negocjacji. Istotną sprawą jest uzyskanie zgody Lubuskiego Kuratorium Oświaty na powołanie zespołów orzekających do wydawania orzeczeń z tytułu autyzmu. Trwa systematyczne doskonalenie zawodowe nauczycieli w obrębie diagnozy i terapii w przypadku autyzmu.
3. Warunki działania poradni
Dobre warunki lokalowe, przestronne korytarze są wykorzystywane w duzym stopniu na działalność informacyjną dotyczącą możliwości i zasad kształcenia, radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Stanowią też bardzo dobrą bazę dla realizacji swoistej Małej Galerii wytworów dziecięcych i są miejscem prezentacji efektów artystycznych konkursów ogłaszanych dla dzieci i młodzieży, szczególnie niepełnosprawnej w oparciu o program „Logobajki”.
Dla pełniejszego przebiegu procesu pomocy psychologiczno - pedagogicznej wyposażono gabinety poradni w drzwi dźwiękoszczelne i utworzono poczekalnię dla dzieci. Poradnia jest wyposażona w niezbędny sprzęt komputerowy na każdym stanowisku pracy oraz stosowne pomoce edukacyjne, również multimedialne, co umożliwia realizację zajęć postdiagnostycznych w atrakcyjniejszej formie.
Niezbędne jest także systematyczne doposażanie naszej placówki w nowszy sprzęt i pomoce naukowe.
4. Zakres i formy pomocy psychologiczno - pedagogicznej.
Poradnia ma oferować dzieciom i młodzieży, ich rodzicom oraz nauczycielom szeroki zakres różnych form pomocy psychologiczno - pedagogicznej, uwzględniający ich potrzeby i oczekiwania. Obserwuje się brak wystarczającej wiedzy rodziców o placówkach, które zajmują się poradnictwem, rehabilitacją, pomocą terapeutyczną dla niepełnosprawnych dzieci i ich rodzin. Powołano w poradni psychologiczno - pedagogicznej Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka. U podstaw tego projektu leży założenie, że wczesna kompleksowa rewalidacja dziecka daje większą szansę na ograniczenie i kompensację zaburzeń. Poradnia zostanie także włączona w działania propagujące i wspierające placówki opiekuńcze na rzecz powrotu dziecka do rodziny naturalnej.
W założeniach poradni jest otoczenie wyjątkową troską i dbałością dzieci i młodzieży o szczególnych uzdolnieniach. W tym celu zakłada się uruchomienie między innymi, grupowego treningu twórczości.
Poradnia musi spełniać również nowe oczekiwania i odegrać istotną rolę w orientacji zawodowej młodzieży kończącej poszczególne progi kształcenia. Zaznajamianie uczniów ze specyfiką różnych zawodów, wymogami i potrzebnymi predyspozycjami osobowościowymi winno być nasilone i wzbogacone o programy ułatwiające wybór gimnazjum oraz pomoc przy wyborze dalszego kierunku kształcenia na obszarze całej Unii Europejskiej. Intensywnej pracy wymaga obserwowany spadek aspiracji zawodowej młodzieży na obszarze działania poradni.
Obszar działań poradni określają potrzeby środowiska, dlatego jej rola wiązać się musi z promocją zdrowia i profilaktyką picia alkoholu przez młodzież szkolną. Zasadnym więc będzie kontynuacja monitoringu skali sięgania po środki psychoaktywne przez młodzież i czynne uczestnictwo w rozwiązywaniu problemów uzależnień w środowisku lokalnym.
VII. Zakończenie
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 1 jest specjalistyczną placówką funkcjonującą w systemie edukacji narodowej a jej działanie zależy w dużej mierze od tego, jak potrafi współdziałać z rodzicami, ze szkołą i nauczycielem.
Wprowadzana reforma systemu edukacji przekształca dotychczasową i tworzy jakościowo nową szkołę. Zmiany te stawiają na porządku dziennym nowe problemy do rozwiązania również w Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej nr 1. Istnieje więc potrzeba, aby pracownicy poradni aktywnie w nich uczestniczyli i stosownie do nowych potrzeb doskonalili formy i sposoby swojej działalności.
Wykształcona kadra i właściwe wykorzystanie potencjału tkwiącego w pracownikach stwarza olbrzymią szansę na realizację podejmowanych nowych zadań i i stojących przed nią wyzwań.
Koncepcja pracy Poradni znajduje swoje odzwierciedlenie w corocznych planach pracy Poradni i planach rozwoju zawodowego.